HISTORIA
Gończe polskie, podobnie jak ogar i większość innych europejskich ras gończych, są potomkami znanych w średniowieczu psów św. Huberta. Do Polski psy gończe sprowadzano zarówno z zachodu (głównie z Francji i Włoch), jak i ze wschodu. O polowaniach z nimi pisano w XIV i XVII wieku.
Wiadomo, że już w XIX stuleciu odróżniano gończe od ogarów. W przeciwieństwie do Europy Zachodniej w Rzeczpospolitej nie było polowań par force, w których złaja gończych wraz z jeźdźcami ściga zwierzynę aż do chwili, gdy ta pada z wyczerpania. Psy gończe miały po prostu wpędzić ją w sieci lub wystawić myśliwemu na strzał. Musiały mieć dobry węch i być wytrwałe w pogoni. Ceniono także ich melodyjny głos – po złapaniu tropu zaczynały szczekać, przy czym robiły to na różne sposoby – w zależności od rodzaju zwierzyny i sytuacji. Szczekanie to określano mianem „grania”.
Podczas II wojny światowej wiele psów wyginęło. Na bazie tych, które przetrwały, w latach 50. XX wieku płk Piotr Kartawik i płk Józef Pawłusiewicz rozpoczęli hodowlę. Psy Kartawika były większe, bardziej masywne, przeważnie o umaszczeniu czaprakowym (rude z czarnym czaprakiem na grzbiecie). Natomiast psy należące do Pawłusiewicza były mniejsze, lżejsze i ciemniejsze – zwykle czarne podpalane. Wykorzystywano je nie tylko do polowań, ale i do stróżowania. Oba typy wpisano do księgi wstępnej związku kynologicznego pod nazwą „ogar polski”, jednak wzorzec opracowano na bazie psów Kartawika.
FCI uznało ogara polskiego w 1963 roku. Przez jakiś czas próbowano krzyżować obie „odmiany”, ale nie przyniosło to zamierzonego wyrównania typu – w rzeczywistości były one odrębnymi genetycznie rasami. Myśliwi nadal jednak hodowali „ogary Pawłusiewicza” poza związkiem jako psy użytkowe. Cechowała je wytrzymałość, zwinność i ciętość, świetnie sprawdzały się jako dzikarze i tropowce, zwłaszcza w górach.
W 1983 roku związek kynologiczny uznał istnienie drugiej, odrębnej polskiej rasy psów gończych, nadając jej nazwę „gończy polski” i otwierając księgę wstępną. Tak zaczęła się oficjalna droga do uznania gończego polskiego przez FCI. Pierwsze gończe polskie z rodowodem wyhodowano w 1989 r. – wśród tych psów był pierwszy champion – Promyk z Cisówki. Rasa rozwijała się bardzo szybko i zyskiwała popularność. Coraz więcej gończych brało udział w wystawach i kończyło championaty. Zaczęły wygrywać konkursy i pojawiły się pierwsze championy pracy.
W 2000 roku zarząd główny ZKwP zatwierdził poprawkę do wzorca – poza kolorem czarnym podpalanym uznano czekoladowy podpalany i rudy. Rasa ta została uznana przez FCI w 2006 roku podczas Światowej Wystawy Psów Rasowych w Poznaniu.
Co roku przychodzi na świat kilkadziesiąt miotów. Teraz, gdy rasa została uznana przez FCI, może także cudzoziemcy docenią jej zalety.